“Dân là gốc” và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc hiện nay

Bài 3: Đổi mới phương châm hành động chiến lược phát triển toàn diện Nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc

- Chủ Nhật, 08/10/2023, 16:10 - Chia sẻ

TS. Nhị Lê - Nguyên Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản

Hơn 93 năm qua, dưới ngọn cờ của Đảng, cách mạng Việt Nam khi thăng trầm, lúc thành bại, nhưng: Tất cả vì và cho Nhân dân và Tổ quốc. Không một cuộc vận động chính trị nào, đặc biệt là những cuộc canh tân, đổi mới mang tầm lịch sử, có thể thành công, nếu không xây dựng thành công môi trường xã hội chính trị tương dung và lôi cuốn toàn dân tham gia. Công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ của chúng ta đã, đang và tiếp tục càng đòi hỏi như vậy. 

Nhân dân - chủ nhân của lịch sử, sức mạnh Việt Nam hiện tại và tương lai

Chưa bao giờ như bây giờ, lịch sử dân tộc càng cho thấy, lợi ích quốc gia - dân tộc của chúng ta là cụ thể: Sự toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng là tối thượng và quyền tự quyết dân tộc XHCN là vô giá. Lợi ích đó không thể bị diệt vong bởi nạn ngoại xâm và càng không thể bị tiêu vong bởi nạn nội xâm, nếu được Nhân dân ủng hộ và hy sinh. Nói cách khác, chúng ta tiếp tục đổi mới tư duy, tìm tòi phương lược, hoạch định cơ chế, lộ trình phù hợp, giải quyết đúng đắn các quy luật xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, trên nền móng đại đoàn kết toàn dân tộc. 

Tất cả nhằm mục tiêu cao cả: Bảo vệ và phát triển lợi ích của mỗi người, của từng tổ chức trong xã hội thống nhất với lợi ích của quốc gia, dân tộc Việt Nam trong thế giới đương đại mà lợi ích chính trị của đất nước Việt Nam là hạt nhân mà mọi sự đổi mới, dù ở phương diện nào, góc độ nào, mức độ tới đâu… đều xoay xung quanh Nhân dân, dưới ngọn cờ của Đảng. Đó chính là cương lĩnh phát triển Nhân dân - chủ nhân của lịch sử và sức mạnh Việt Nam hiện tại và tương lai - với tư cách “Dân là gốc”, “Dân là trung tâm”!

Đó là cội nguồn của độc lập và dân tộc tự cường. Và, Đảng và Nhà nước ta hay mọi người cho dù là ai trong các bộ máy, càng phải khiêm cung, cầu thị: “Không học hỏi Nhân dân thì không lãnh đạo được Dân. Có biết làm học trò Dân, mới làm được thầy học Dân”. Chăm lo và vun đắp lợi ích Nhân dân chính là phát triển và chủ động bảo vệ lợi ích cao nhất của quốc gia từ sớm, từ xa, gìn giữ sự thống nhất toàn vẹn của Tổ quốc từ gốc và bền vững.

Với vị thế và tư cách là một Đảng cầm quyền và là Nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, trong mọi công việc, để “Muốn cho Dân yêu, muốn được lòng Dân, việc gì có lợi cho Dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho Dân phải hết sức tránh. Hết thảy những việc có thể nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Dân phải được Đảng và Chính phủ đặc biệt chú ý. Muốn được Dân yêu, muốn được lòng Dân, trước hết phải yêu Dân, phải đặt quyền lợi của Dân trên hết thảy” một cách thật trong sáng và thật thành tâm. 

Nghĩa là, yêu Dân, đặt quyền lợi của Dân trên hết thảy, không phải chỉ là một giải pháp chính trị, mà là tư tưởng sâu sắc thường trực thống nhất trong suy nghĩ và hành động. Nghĩa là, “muốn được Dân yêu, trước hết phải yêu Dân”.

Lúc này, hơn lúc nào hết, điều có ý nghĩa thiêng liêng là, mọi công việc và hành động của Đảng và Chính phủ phải thành ý xuất phát từ Nhân dân và thành tâm cho Nhân dân. Vì, chính Nhân dân chứ không phải ai khác là lực lượng chính làm nên cách mạng, làm nên chiến thắng, làm cho Dân tộc thịnh vượng và vẻ vang. Nhân dân chính là người mà Đảng và Chính phủ phải ra sức phụng sự. Và vì thế, “Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và vǎn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của Nhân dân”. Tròn 720 năm trước, ông cha ta đã từng răn dạy: “Thời bình phải khoan thư sức Dân để làm kế sâu rễ bền gốc. Đó là thượng sách giữ nước”. Trong “kế hoạch thật tốt” ấy, nhất định bằng mọi cách phải làm cho: “Dân ta phải biết sử ta/ Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”. Đó chính là giữ lấy cái gốc của mình! Sức Dân, lòng Dân đoàn kết là lực lượng to lớn và vô địch! Đó là chân lý thời đại. 

Lúc này, hơn hết lúc nào, khi coi Dân là chủ, là gốc, thì Đảng, Nhà nước, cán bộ, đảng viên phải phục vụ Nhân dân, học hỏi Nhân dân. Vì, “Chế độ ta là chế độ dân chủ, nghĩa là Nhân dân làm chủ. Đảng ta là Đảng lãnh đạo, nghĩa là tất cả các cán bộ, từ Trung ương đến khu, đến tỉnh, đến huyện, đến xã, bất kỳ ở cấp nào và ngành nào - đều phải là người đày tớ trung thành của Nhân dân”. Khi khẳng định Đảng ta - “đứa con nòi” của Nhân dân - là một Đảng cầm quyền, càng phải khắc sâu trong lòng rằng, Đảng là “đứa con nòi của giai cấp lao động” được Nhân dân ủy thác công việc dẫn dắt Dân tộc, nên phải luôn ghi lòng tạc dạ “lãnh đạo là làm đày tớ Nhân dân và phải làm cho tốt”. Hơn nữa, “Đảng không phải làm quan, sai khiến quần chúng mà phải làm đày tớ cho quần chúng… Xa quần chúng là hỏng, cần phải nhớ nhiệm vụ của Đảng là làm đày tớ cho quần chúng”. Muốn thế, rất cần tự mình phải chính đáng, phải trong sạch, lại phải biết “Đem tài Dân, sức Dân, của Dân làm lợi cho Dân”. Đó là bổn phận tự nhiên và đạo lý thiêng liêng của Đảng trong tư cách là một “đứa con nòi”!

Khi Đảng và Nhà nước “lấy Dân làm gốc”, phải hoàn thành trách nhiệm, bổn phận với Dân, không chỉ bảo vệ lợi ích của Nhân dân mà sâu xa hơn là tin Dân, trọng Dân, gần Dân, hiểu Dân, bàn bạc với Dân, học hỏi Dân, gương mẫu và tự phê bình trước Dân. Để chữa các bệnh quan liêu, xa Dân, khinh thường Dân, nhằm phụng sự thật tốt Nhân dân, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, có một “đơn thuốc” 6 vị - nguyên tắc là: Theo đúng đường lối Nhân dân: Đặt lợi ích Nhân dân lên trên hết; Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân; Việc gì cũng bàn với Nhân dân, giải thích cho Nhân dân hiểu rõ; Có khuyết điểm thì thật thà tự phê bình trước Nhân dân, và hoan nghênh Nhân dân phê bình mình; Sẵn sàng học hỏi Nhân dân; Tự mình phải làm gương mẫu cần kiệm liêm chính, để Nhân dân noi theo. 

Lúc này, hơn lúc nào hết, mỗi cấp bộ đảng, từng cấp chính quyền, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức và viên chức, thật sự thực hành “dĩ công vi thượng”, “quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, vì Nhân dân phụng sự, vì danh dự Việt Nam và vì danh dự chính mình, chứ không phải “chiếm công vi tư”, phù hoa xa xỉ, rồi sa vào suy thoái, hủ bại, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, thậm chí “đè đầu cưỡi cổ Nhân dân”, là “phản lại Tổ quốc”.

Mỗi cán bộ, đảng viên phải tự mình trong sạch, liêm chính, noi gương Nhân dân

Hơn 37 năm qua, hơn 100 triệu đồng bào ta dù ở trong nước cũng như ở nước ngoài đồng tâm, hiệp sức một lòng không ngừng thực thi công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ dưới ngọn cờ của Đảng, dân tộc ta đã giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đất nước ta giữ vững vị thế mới trên trường quốc tế. Đó chính là khí phách của Nhân dân vĩ đại, dưới ngọn cờ của Đảng. Đó là biểu tượng tuyệt vời của sự kết hợp sức mạnh trong nước với sức mạnh ngoài nước, sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sự ủng hộ rộng lớn và sâu sắc của bạn bè quốc tế và Nhân dân thế giới, trong bối cảnh thế giới biến động phức tạp và khôn lường ngày nay. Đó là sự thể hiện bản lĩnh, trí tuệ của Đảng ta, khát vọng hùng cường của đất nước, tinh thần đại đoàn kết của dân tộc và sự ủng hộ của bầu bạn quốc tế và nhân dân thế giới; là biểu tượng của lương tâm, phẩm giá và sức mạnh của thời đại. Đó là “ngọn lửa thử vàng” về tầm nhìn chính trị, bản lĩnh nhân văn… của Đảng, Nhà nước ta, về lòng yêu nước, thương nòi… của mỗi người Việt Nam ta, về đức dám hy sinh, gan góc… đối với mỗi cán bộ, đảng viên chúng ta! Phải chủ động giữ nước khi nước còn chưa nguy, phải điềm tĩnh và quyền biến “dĩ bất biến ứng vạn biến” trước mọi sự chi phối hay sức ép dù từ bất cứ phía nào.

Thượng sách giữ nước và phát triển quốc gia lúc này là, lợi ích quốc gia -  dân tộc - lợi ích của Nhân dân là tối cao, là bất khả xâm phạm; đất nước phát triển mạnh mẽ và bền vững, dân tộc phải tự mình trở nên hùng cường và phồn vinh.

Nhằm bảo đảm sự ổn định, phát triển và tiến bộ của đất nước, chúng ta phải xây dựng và phát triển hệ động lực to lớn và chủ yếu với một nền kinh tế thị trường định hướng XHCN song hành với xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và con người Việt Nam ngang tầm công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa, trên nền tảng một nền văn hóa của sự phát triển bền vững, ngang tầm thời đại. Đây là nhiệm vụ vừa cơ bản, vừa cấp bách. Đó cũng là lẽ sống còn, là quyết tâm chính trị không gì lay chuyển của Đảng ta; là nhân tố căn bản phát huy bản lĩnh Việt Nam, sức mạnh vô địch của nền văn hóa vì sự phát triển bền vững và nhân văn của dân tộc ta, trong thời đại ngày nay.

Chế độ XHCN là chế độ do Nhân dân lao động làm chủ. Theo đó, phải tiếp tục xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Trước mắt, chúng ta tiếp tục cải cách toàn diện nền hành chính quốc gia; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức thực sự là “công bộc” của Nhân dân; hoàn thiện nền pháp chế XHCN để pháp luật thật sự thượng tôn; không ngừng nâng cao trình độ mọi mặt từ kinh tế, chính trị, tới văn hóa, tư tưởng và đạo đức của Nhân dân. Để thực hiện thành công nhiệm vụ đó, chúng ta phải dựa vào Nhân dân. Bởi lẽ, có Nhân dân là chúng ta có tất cả. 

Để trở nên hùng mạnh, chúng ta dứt khoát chuyển mạnh từ tư duy tồn tại sang tư duy cơ cấu đồng thời với tư duy động lực (nguồn động lực, hệ động lực, vùng động lực…) nhằm phát triển kinh tế thị trường hiện đại hoàn bị, với xung lực là kinh tế tri thức, kinh tế số, với động lực lớn là kinh tế tư nhân cùng các thành phần kinh tế khác, bằng những đột phá chủ lực, dưới sự dẫn dắt của kinh tế nhà nước là chủ đạo, làm nền tảng căn bản đổi mới toàn diện, đồng bộ và mạnh mẽ nền kinh tế quốc gia. Điều cần khắc sâu là, đổi mới kinh tế thông qua đổi mới văn hóa, bằng tư duy chính trị và các quyết sách chính trị mang tầm văn hóa. Theo một nghĩa nào đó, văn hóa là cội nguồn của mọi mục đích và động cơ phát triển đối với chính trị, kinh tế, xã hội và các phương diện khác. Đó là bản chất nhân văn của công cuộc đổi mới. Đó là văn hóa của sự phát triển mạnh mẽ và bền vững Việt Nam, chứ không đơn thuần là tăng trưởng một cách cơ học dù kinh tế hay văn hóa. Tiếp tục xác lập cho kỳ được nền văn hóa của sự phát triển toàn diện, bền vững nói chung, sự tăng trưởng kinh tế và phát triển của văn hóa, trong một tổng thể phát triển thống nhất, hài hòa, mạnh mẽ và bền vững của đất nước theo định hướng XHCN, với con người là hạt nhân của mọi sự phát triển, nhân tố quyết định vị thế chính trị, sức mạnh và danh dự Việt Nam trên vũ đài quốc tế.

Đó cũng chính là con đường đúng đắn và độc đáo để dân tộc Việt Nam đi đến văn hóa, đạt tới tầm văn hóa, thông qua chính trị, kinh tế và đối ngoại, để phát triển kinh tế - xã hội, chống mọi sự xâm lăng đất nước bằng “sức mạnh mềm”, “xâm lược mềm” bằng văn hóa và hội nhập cùng với các quốc gia dân tộc toàn cầu, trong công cuộc đổi mới toàn diện đồng bộ hiện nay và tương lai!

Công cuộc đổi mới 37 năm vừa qua, một cách tự nhiên, không ai không thấy, đó là cuộc chuyển mình lịch sử: Hợp quy luật và hợp lòng dân và đã làm nên Thế nước Việt Nam Đổi mới. Công cuộc đổi mới xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc tựa vào “chúng chí thành thành”, trên nền móng đại đoàn kết toàn dân tộc đã, đang và tiếp tục kiên định như thế, không gì cản nổi, làm nên vị thế, sức mạnh và uy tín mới Việt Nam. Đó là vận nước Việt Nam Đổi mới. Đó là sự đáp lại đòi hỏi phát triển của lịch sử Việt Nam!

Hơn hết lúc nào, hiện nay, trên lộ trình, trong từng bước đi hội nhập quốc tế hôm nay, với tâm thế và hoài bão ấy, Việt Nam đến với bạn bè bốn phương mà tất thảy ai đều thấy, và mong bạn bè bốn phương đã, đang và sẽ tới Việt Nam đều trân trọng điều giản dị ấy! Thành quả đó là sự nỗ lực của gần 100 triệu đồng bào ta dù ở trong nước hay ở nước ngoài, dưới ngọn cờ của Đảng, và sự ủng hộ của toàn thể bạn bè quốc tế khắp bốn bể năm châu, tất cả vì hạnh phúc của Nhân dân, vì nền hòa bình thế giới! Nghĩa là, không có con đường nào khác tốt hơn là, chủ nghĩa dân tộc Việt Nam, dưới ngọn cờ của Đảng, phải trở thành động lực chủ yếu và to lớn đối với tiến trình phát triển của đất nước, trong tương lai. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho chúng ta một bài học lớn, khi Người khẳng định: “Chủ nghĩa dân tộc là một động lực lớn của đất nước”; và rằng: “Trong tình hình quốc tế hiện nay, những đặc điểm dân tộc và những điều kiện riêng biệt ở từng nước ngày càng trở thành nhân tố quan trọng trong việc vạch ra chính sách của mỗi Đảng Cộng sản và Đảng công nhân… Dân tộc Việt Nam chẳng hạn phải vạch ra những phương pháp và những biện pháp riêng của mình”. 

Trong bối cảnh mới, trước yêu cầu phát triển mới của cách mạng, Đảng phải tiếp tục thực hiện mạnh mẽ, sâu sắc và hiệu quả hơn nữa nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng, bảo đảm cho Đảng ta thực sự vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức với một đội ngũ cán bộ, đảng viên có phẩm chất, đạo đức tốt, liên hệ và gắn bó mật thiết với Nhân dân; đồng thời phải đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Trước vận hội mới của dân tộc, đáp lại tấm lòng Nhân dân, trong lòng giang sơn Tổ quốc thiêng liêng, trước biển lớn thế giới, dẫn dắt dân tộc nhịp bước đi tới 37 năm thực hiện công cuộc đổi mới và đáp lại yêu cầu thao thiết của đồng bào, Đảng chúng ta tiếp tục nỗ lực tự chỉnh đốn, tự đổi mới mình, phấn đấu cùng toàn dân tộc, tất cả vì sự lớn mạnh của đất nước, vì hạnh phúc của Nhân dân. Việc trọng tâm trước mắt là kiên quyết đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, tiêu cực, chống quan liêu, tham nhũng và các thói tệ khác trong cán bộ, đảng viên; rèn giũa mình ngang tầm nhiệm vụ của người đứng mũi chịu sào trước lịch sử, do Nhân dân Việt Nam tin cậy và giao phó. Và, cần thiết, một lần nữa khắc sâu: Mỗi cán bộ, đảng viên phải tự mình trong sạch, tự mình liêm chính, tự mình noi gương Nhân dân.

Sự nghiệp xây dựng đất nước hùng cường và thịnh vượng không dung thứ bất cứ ai, bất cứ hành động nào xâm phạm lợi ích của đất nước, của dân tộc, của Nhân dân, của Đảng và của chế độ XHCN do Nhân dân làm chủ. Ai vì quyền lợi của phe nhóm mình, thân tộc mình, cá nhân mình mà coi nhẹ xây dựng khối đoàn kết thống nhất từ trong Đảng tới toàn dân tộc, rắp mưu tham nhũng, “băm nhỏ” lợi ích quốc gia, gây nên tệ cát cứ, cục bộ,… người đó mang tội. Vì đó là những “giặc nội xâm” nói như Chủ tịch Hồ Chí Minh, “hung hãn nhất”,… có thể làm dân tộc suy vong, quốc gia băng hoại. Hơn hết lúc nào, chúng ta quyết không thể nhân nhượng, quyết không thể lùi bước và càng không thể dung thứ! 

Đó là mệnh lệnh của Đổi mới, là mệnh lệnh của Nhân dân kết tinh bản lĩnh của dân tộc, không gì cản được, ngay từ chính lúc này! 

#